FOÇAGÜNDEM - ÖZEL HABER I Foçanın en sessiz sahipleri Akdeniz Fokları İncir Adası'nda görüntülendiler.
İncir Adası'nın kayalık bölümünde kaya altında iki fok sarmaş dolaş yatarken uzaktan hiç rahatsız edilmeden hem fotoğraflandı hem de video kaydı alındı.Fotoğraf ve video görüntüleri Foçalı Kaptan Savaş Çetin çekip FOÇA GÜNDEM'e ulaştırdı.Foça Gündem olarak bu fotoğraf ve videoyu yayınlarken Akdeniz Fokları ve Foça'yı anlatan bir haber derledik.
Akdeniz foku (Monachus monachus), dünya üzerindeki en nadir 12 memeliden biri olarak kabul edilen ve nesli kritik tehlike altında bulunan bir deniz memelisidir . Dünyadaki toplam sayılarının 400 civarında olduğu tahmin edilmekle birlikte, Türkiye kıyılarında yaklaşık 100 bireyin yaşadığı düşünülmektedir. Bu hassas türün korunmasında Ege Denizi ve çevresi, özellikle de Foça, hayati bir rol oynamaktadır.
Akdeniz Foku: Yaşam Alanları ve Özellikleri
Akdeniz fokları, yaşam alanı olarak genellikle insan etkileşiminden uzak, sessiz, tenha ve bozulmamış kayalık kıyıları tercih ederler. Üreme ve barınma ihtiyaçlarını gidermek için ise karadan veya su altından girişi olan, kuru zemine sahip mağara ve oyuklar en ideal yerlerdir. Bu mağaralara ve fokların yoğun olarak bulunduğu alanlara (Siren Kayalıkları gibi) teknelerle yaklaşmak, dalış yapmak ve kamp kurmak koruma amacıyla yasaklanmıştır.
-
Korunma Durumu: Kritik Tehlikede (Soyu Azalan)
-
Ağırlık: 240 – 400 kg (Dişi), 320 kg (Erkek)
-
Uzunluk: 2-3 metreye kadar ulaşabilir.
-
Beslenme: Ağırlıklı olarak omurgasız hayvanlar (ahtapotlar, kabuklular) ve kemikli balıklarla beslenir.
-
Dağılım: Dünyadaki en büyük popülasyonu Ege Denizi'nde barınmaktadır. Türkiye kıyılarında Ege, Marmara ve Akdeniz'in belirli kayalık sahillerinde varlığını sürdürmektedir.
-
Foça'nın Önemi: Neden Pilot Bölge?
Foça (antik adı Phokaia), ismini bile buralarda yaşayan foklardan aldığı düşünülen, Akdeniz fokları için tarihi ve güncel olarak büyük bir öneme sahiptir. "Phoka", eski Yunancada tombul hayvan anlamına gelmektedir.
1991 yılında Türkiye'de oluşturulan Ulusal Fok Komitesi tarafından Foça pilot bölge seçilmiştir. Bu seçim, türün korunmasına yönelik ulusal ve uluslararası çabaların odak noktası olmasını sağlamıştır. Foça'da yapılan koruma çalışmaları, yerel halk ve balıkçıların da katılımıyla yürütülmektedir. Bu çalışmalar sayesinde, Foça ve çevresindeki adalar ile Siren Kayalıkları, fokların güvenle barınabildiği ve üreyebildiği kritik bölgeler olmuştur.
Ancak, Foça Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde bile kıyıların betonlaşması, yasadışı avlanma, deniz kirliliği ve aşırı insan baskısı gibi tehditler devam etmektedir. Bu nedenle, Akdeniz foklarının varlığını sürdürebilmesi, Türkiye ve Yunanistan'ın elindeki Ege Denizi'ndeki yaşam alanlarının titizlikle korunmasına bağlıdır.
HAKAN DOĞANAY I 13.12.2025
